Wat is Tannine in Wijn?
Eén van de meest gebruikte woorden bij het omschrijven van rode wijn: Tannine. Het speelt een grote rol in de smaak en kwaliteit van je wijn.
Het is een complex stofje, een polyfenol (Yep, wijn is wetenschap!) die van nature voorkomt in van alles en nog wat. Groene thee, koffie, pure chocolade, walnoten en olijven. Allemaal hoog in tannine.
Gelukkig heb je geen doctoraat in de scheikunde nodig om te begrijpen wat er in dat glas wijn gebeurt.
Daarom een deep-dive in tannine: wat zijn tannines, en wat doen ze? Hoe proef je ze? En welke wijnen hebben veel, of juist weinig tannine?
Wat is Tannine?
Tannine is een stofje die kleur, smaak, body en structuur geeft aan wijn. Het geeft karakter.
In wijn is tannine afkomstig van:
- Druivenschillen
- Pitten
- Steeltjes
- Rijping op eikenhouten vaten
Tannines in wijn zijn hartstikke nuttig, zo zorgen ze voor houdbaarheid en beschermen ze de wijn tegen oxidatie.
Wijnen met minder tannine, zoals Pinot Noir, zijn lichter van kleur, hebben minder body en zijn minder lang houdbaar.
--- Dit is een advertentie, lees verder onder dit blok ---
Tannine in Wijn: van Laag tot Hoog
Sommige wijnen hebben meer tannine dan anderen. De hoeveelheid is o.a. afhankelijk van de druif en de leeftijd van de wijn:
- Hoe dikker de schil, hoe meer tannine.
- In hun jonge jaren bevatten wijnen meer tannine, die zachter worden naarmate ze ouder worden.
- Wijnmakers kunnen sturen op de hoeveelheid, door meer of minder schilweking toe te passen, of een langere of kortere houtrijping.
Toch kun je wijndruiven over het algemeen wel indelen in de hoeveelheid tannines. Wijndruiven als Pinot Noir hebben minder tannines dan Cabernet Sauvignon.
Daarom bij deze een handig overzicht :)
- Laag: Pinot Noir en Zweigelt zijn licht en subtiel met +/- 400 mg/kg
- Gemiddeld tot hoog: Wijnen als Merlot en Cabernet Sauvignon scoren van gemiddeld tot al vrij stevig met tannines tot 1000 mg/kg.
- Hoog: Wijnen als Tannat hebben ongeveer 6x meer tannine dan Pinot Noir, en 2x meer dan Cabernet Sauvignon. Ze zeer stroef, bijna wrang van smaak. Toch kunnen deze wijnen juist waanzinnig lekker zijn! Omdat deze wijnen vaak langer rijpen, kunnen ze de meest complexe smaken krijgen.
Tannine = Karakter
Witte Wijn En Tannine
Kleur, geur en smaakstoffen - en ook de tannines - zitten voornamelijk in de schillen, pitten en steeltjes. Niet zo veel in de pulp.
Rode wijnen worden gemaakt met een lange schilweking, waarbij de schillen hun stoffen afgeven aan de wijn. Daarna rijpen ze vaak op vat, waarbij er tannine van het hout in de wijn komt.
Witte wijnen worden vaak meteen van hun schillen gescheiden, of krijgen een korte schilweking, en lang niet altijd houtrijping.
Hebben witte wijnen dan geen tannine? Zeker wel, alle wijnen hebben tannine - alleen witte wijnen wel een stuk minder.
Witte wijnen met veel tannine
De vollere varianten met houtrijping en wijnen met een lange schilweking. Denk aan houtgelagerde Chardonnay's, Riesling en Bourgogne wijnen.
Oranje wijnen
Oranje wijn is een wijn van witte druiven, met een oranje of amberachtige kleur. De wijn krijgt de kleur van de schillen en pitten. Deze blijven in contact met het sap (soms wel een half jaar!) tijdens de vergisting.
Het resultaat? Een intens aromatische wijn met meer tannine, een unieke smaak en opvallende kleur.
Tip: Op zoek naar de smaak van tannine? Neem een slok koude (zwarte of groene) thee. Of nog beter, leg het gebruikte, koude theezakje op je tong. Dat stroeve, trekkende gevoel in je mond? Dat is tannine.
Tannine en Wijn Proeven
Smaak
Tannine smaakt bitter en geeft een stroef mondgevoel. In hun jonge jaren zijn ze steviger, en minder aangenaam aanwezig.
Toch geven tannines ook stevigheid en body aan wijn. Denk aan die sterke wijnen die je een knuffel geven. Die je wilt opentrekken bij een knisperend haardvuur of een goed boek.
Dat zijn vaak oudere wijnen. De tannines worden dan omschreven als zacht, soepel, en niet langer samentrekkend.
Proeven
Stel jezelf bij het wijn proeven de volgende vragen: Zijn de tannines meteen overduidelijk aanwezig of verschijnen ze langzaam? Domineren ze de wijn, of zijn ze in balans met frisheid en fruit? Zijn ze geïntegreerd en zachtaardig, of agressief en hard?
Let ook op het verschil tussen bitterheid en stroefheid. Bitterheid verwijst naar smaak, terwijl stroefheid (astringentie) verwijst naar een wrang gevoel of samentrekkende sensatie in de mond.
Vaak deel je tannine in wijn in op een schaal van 1 tot 5. Waarbij 1 weinig tot geen tannine is, en 5 sterk aanwezige tannines.
PS. Mocht je een wijn opentrekken die nog erg veel tannines heeft, kan je hem karafferen (overschenken in een karaf). Zo komt er lucht bij de wijn, versnel je het verouderingsproces en wordt de wijn zachter.
Wijnen met veel tannine zijn langer houdbaar, omdat ze de groei van bacteriën afremmen. Ze hebben meer structuur en body + de kleur van de wijn is donkerder.
--- Dit is een advertentie, lees verder onder dit blok ---
Soorten Tannine
Even de diepte in: Er zijn verschillende soorten tannine, ook wel looizuren genoemd, die per druivenras in verschillende hoeveelheden voorkomen.
Tannines zijn chemische verbindingen, met elk zijn eigen eigenschappen. Zo heb je:
- Anthocyanen, uit de schil, geven kleur aan rode wijn.
- Galluszuren, uit druivensteeltjes en hout, komt vooral in de wijn door rijping op houten vaten. Het kan verhoogd worden door hele trossen te gebruiken.
- Catechine en Epicatechine - Dit zijn de 'goede' tannines, waar gezondheidsvoordelen aan kleven als cholesterolverlaging.
Tannine en Gezondheid
Al deze stoffen zijn antioxidanten, galluszuur is zelfs de sterkste antioxidant die in de natuur te vinden is!
Tannine in wijn verzachten met de juiste wijn spijs combinatie: combineer tanninerijke wijn met eiwitten + vet en vermijd pittig eten.
Meer lezen
Geschreven door Kim, wijnliefhebber, fietsfanaat en reisgek.
Ik hoop dat je tannine in wijn nu beter begrijpt, en dat het je helpt bij het (blind) proeven!
Wil je een keer zelf aan de slag met wijn proeven? Misschien is een wijnproeverij pakket, incl. alles wat je nodig hebt voor een geslaagde wijnproeverij, wel de uitkomst.
PS. wil je op de hoogte blijven van de nieuwste wijnkennis, infographics, wijnreizen en meer? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief! Zeer onregelmatig, maar toch 1-2x per maand de lekkerste wijnmail in je inbox:)
Veel wijnproefplezier :)
Groetjes Kim
--- Dit is een advertentie, einde artikel ---