Oostenrijks Trots: Groovy Gruner Veltliner
De groenste van de groene jongens: Gruner Veltliner! De trots van Oostenrijk is grootser dan jodelen en The Sound of Music: Gruner Veltliner bracht Oostenrijk terug op de wereldwijnkaart. Als een feniks uit de as herrezen ze. En hoe!
Wat is Gruner Veltliner?
Gruner Veltliner is een overheerlijke witte wijndruif. Een knisperend frisse, lente-in-je-glas wijn. Stuivende aroma's komen je al boven het glas tegemoet, en de zippy zuurgraad laat je watertanden.
Je vindt hem in verschillende landen, en stijlen. Ooit een mousserende geprobeerd? Of juist een volle houtgerijpte variant, of dessertwijn?
Zeker een keer doen! In de tussentijd: alles over de Gruner Veltliner druif en wijn, van smaak tot wijn en spijs.
Grüner veltliner = groene wijn uit Veltlin. Een Alpenstadje dat nu bij Italië hoort.
--- Dit is een advertentie, lees verder onder dit blok ---
Gruner Veltliner Smaak en Geur
Gruner Veltliner is bleek- tot lichtgeel met groene hints.
Gruner Veltliners vind je aan de groene en frisse kant van het wijnenspectrum. Kenmerkend zijn de kristalheldere zuren, scherpe structuur en de verfrissende mineraliteit.
Qua geuren herken je hem aan de unieke witte peperachtige tonen en jubelende citrustonen van limoen tot grapefruit!
Verder licht fruitig & kruidig, iets van radijs of gember, groene appel en peer. Sommige wijnliefhebbers menen iets van vuursteen in deze wijn te ruiken - al herken ik die geur meestal niet.
4 Stijlen Grüner Veltliner
Bijna alle Gruner Veltliner wijnen worden gemaakt in een monocepage stijl, van één druivensoort - dat wil zeggen: geen blends.
- De meest bekende stijl: de knisperende frisse, lente-in-je-glas variant. De andere varianten, hardnekkig onbekend, zijn ook zeker het ontdekken waard!
- Mousserende wijnen, zeker Oostenrijkse Sekt - zijn serieus goed. Gemaakt op dezelfde manier als Champagne - voor een fractie van de prijs.
- Volle, droge Grüner van rijpere druiven, gerijpt in grote eikenhouten vaten, of soms nieuwe vaten. Nootachtig, en zelfs als volle wijn nog steeds zippy.
- Specialiteit van de regio Burgenland: Dessertwijnen gemaakt van door botrytis aangetaste druiven.
(Licht) groen van kleur, groen van geur, groen van smaak, groen qua naam en biologisch groen in de wijngaard.
Waar komt Gruner Veltliner vandaan?
Van oorsprong komt de druif bijna zeker uit Oostenrijk, waar nog steeds de meeste (en meest gewaardeerde) wijnen vandaan komen. Ruim een derde van de Gruner Veltliner wijnstokken groeit in Oostenrijk.
Maar het is niet alles Oostenrijks wat er blinkt. De druif vervult ook voor Hongarije, Slowakije en Tsjechië een belangrijke rol. En er wordt zelfs mee geëxperimenteerd in Nieuw Zeeland en de VS.
De lekkerste Gruner Veltliner?
Ja, die komen toch wel uit Oostenrijk. Grüner Veltliner bereikt zijn hoogtepunt in het oostelijke deel van het land, in de regio's Kremstal, Kamptal, Wagram en Wachau.
Je herkent ze aan de 3 classificaties van regio, dorp en wijngaard (geïnspireerd op de cru regels van o.a fijne Bordeaux):
- De regio, dus Kremstal DAC of Wachau DAC
- Het dorp, Ortsweine, waarbij het dorp staat voor kenmerkende kwaliteitswijnen uit dat dorp
- En de wijngaard, Riedenwein. Net zoals Cru's, van de beste wijngaarden.
Wist je dat... ze binnen Oostenrijk geen belasting heffen op hun eigen wijnen? Je zou er bijna voor verhuizen!
Nog meer groen: dodelijk gifgroen...
Het is 1985. Oostenrijk is DE leverancier van goedkope, vaak zoete bulkwijnen voor Duitse supermarkten.
Totdat onze buren 36 miljoen flessen vernietigen. Het populaire zoete goedje verdwijnt zo in de goot. Wat was er gebeurd?
Nou... De Duitsers ontdekten dat er in sommige Oostenrijkse wijn antivries zat.
Zelfs in een topcru die in 1984 nog een gouden medaille won bleek di-ethyleenglycol te zitten - een stof die wijn zoeter maakt, en het een voller mondgevoel geeft. Helaas is het ook giftig, en vanaf 30 ml (voor volwassenen) zelfs dodelijk!
Het 'antivries schandaal' van 1985. Wijnmakers vlogen de cel in, niemand kocht meer Oostenrijkse wijn & de Oostenrijkse wijnmarkt stortte volledig in...
--- Dit is een advertentie, lees verder onder dit blok ---
Elk nadeel heeft z'n voordeel
Achteraf gezien was het wijnschandaal voor Oostenrijk zo gek nog niet. Sterker: het gaf een enorme kwaliteitsimpuls!
Wijnmakers, met het schaamrood nog op hun wangen, focusten zich weer op het maken van kwaliteitswijnen. En de sindsdien zeer strenge Oostenrijkse wijnwetten worden strikt nageleefd om de kwaliteit te garanderen.
Kijk maar eens goed naar de dop van een fles Gruner. Daarop zie je de Oostenrijkse vlag + een unieke kwaliteitscode van het Oostenrijks Federale Wijnlaboratorium. Zij controleren stalen van alle kwaliteitswijnen die Oostenrijk op de markt brengt.
Vanuit die drang naar kwaliteit en zuiverheid is het ook geen toeval dat er nergens ter wereld meer biologische wijngaarden zijn dan in Oostenrijk (percentueel).
25 jaar na het wijnschandaal klom Oostenrijk weer naar de top
Grüner Veltliner werd hip, en heeft meer gedaan om Oostenrijkse wijnen weer op de kaart te zetten dan welke andere druif dan ook. Eén op de drie Oostenrijkse wijnranken is nu een Gruner, in Niederösterreich zelfs één op de twee!
En er is meer... Het lijkt erop dat St. Laurent, Blaufrankisch en Zweigelt - allemaal Oostenrijkse, rode kwaliteitswijnen - ook aan een opmars bezig zijn!
In Engelstalige landen wordt de druif ook wel 'Gru Ve' genoemd, omdat de naam toch wel lastig is om uit te spreken...
Wat eet je bij Gruner Veltliner?
- Gruner Veltliner is heerlijk bij alles wat groen, fris en kruidig is: groentes, vis en Aziatische gerechten, vooral de Vietnamese en Thaise keuken.
- Breng je gerechten op smaak met citroengras, basilicum en koriander en je hebt bijna zeker een gouden combi.
- De scherpe, frisse smaak van de wijn is, net als gember, een opwindende combi met sushi.
- De druif is ook erg goed te combineren met groentes die met andere wijnen lastig te combineren zijn, zoals: witlof, groene asperge en artisjok.
En, welke kaas bij Gruner Veltliner?
Ga voor zachte kazen als camembert en verse kazen als ricotta :)
Fan van Gruner Veltliner?
Dan vind je deze witte wijnen vast ook lekker!
Meer Druiven en Wijnen
Geschreven door Kim, wijnliefhebber, boekenwurm en reisgek.
En, heb ik je nog iets nieuws kunnen vertellen over deze heerlijke wijn en druif? Wie weet weet jij wel iets wat hier nog absoluut ontbreekt - let me know, en wie weet staat jouw wijnweetje hier straks tussen ;)
PS. wil je op de hoogte blijven van de nieuwste wijnkennis, infographics, wijnreizen en meer? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief! Zeer onregelmatig, maar toch 1-2x per maand de lekkerste wijnmail in je inbox:)
Veel wijnproefplezier :)
Groetjes Kim
--- Dit is een advertentie, einde artikel ---
Reactie schrijven