De nationale trots van Duitsland! 

Geur en Smaak

Deze wijn is zeer aromatisch, licht en elegant en heeft een hoge zuurgraad, vaak in evenwicht gebracht door een mooi zoetje. 

Herken de wijn aan aroma’s van limoen, groene appel en jasmijn. HET aroma waar Riesling bekend om staat, is petrol. Dit aroma tovert een lach op het gezicht van menig Riesling fan.

Vaak zijn het hoge kwaliteit droge wijnen, maar deze druif is ook perfect voor zoete wijnen: van de lichte Kabinett en Spatlese, tot de met botrytis geoogste Auslese, Beerenauslese en Trockenbeerenauslese. 

Misschien ken je deze druif wel van de zoete Liebfraumilch wijnen uit Duitsland die Nederland overspoelden vanaf +/- 1970. 

Wijnweetje: Deze typische Duitse wijnsoort is niet een kruising tussen Riesling en Silvaner, wat jarenlang werd gedacht, maar tussen Riesling en Madeleine Royale, ontwikkeld in 1882 door professor Herman Müller. En die professor kwam uit de Zwitserse regio Thurgau, vandaar de naam. 

Geur en Smaak

Een Müller-Thurgau is licht aromatisch, met aroma's van perzik, bloemen en muskaat. Er bestaan leuke Müller-Thurgauwijnen, maar de meeste missen karakter. De beste komen uit Baden en Franken. 

Ook wel bekend als Pinot Gris. Deze Duitse wijnsoort is een kleurmutatie van Pinot Noir. 

De druif werd vroeger Rulander genoemd, naar zijn ontdekker. Later (vanaf 1950) werden alleen de zoetere stijlen Pinot Gris nog Rulander genoemd, toen de drogere variant populair werd. Grauburgunder was geboren. 

Geur en Smaak

Duitse Grauburgunders zijn vol en aromatisch, zeker als je hem vergelijkt met de lichtere Italiaanse variant Pinot Grigio. Er zijn wel dartele Duitse Grauburgunders, maar de meeste zijn weelderig, met aroma's van bloemen, bessen en noten. Herken ze aan een lichte mineraliteit, het lijkt soms wel alsof er een heel fijn bubbeltje in zit. 

Duitsland is Pinot Blanc heaven! Weissburgunder is de Duitse variant van Pinot Blanc en Pinot Bianco, en deze druif uit Duitsland geeft werkelijk waanzinnige wijnen.

Geur en Smaak

Een Weissburgunder is vaak iets voller dan een Grauburgunder en heeft aroma’s van niet te rijp fruit, als peer, lychee en appel. Verder herken je hem aan aroma’s als boterbabbelaar en amandelen. 

De Weissburgunder is een echte kameleon. Er zijn lichte, frisse en speelse zomerwijnen, minerale en strakke wijnen en volle romige houtgerijpte wijnen. 

Ooit was Silvaner het meest aangeplante ras van Duitsland. De druif was heel populair als betrouwbaar werkpaard, en als mixdruif in de Gemischter Satz. (Wijnen van wijngaarden met een gemixte aanplant, waarvan de druiven ook gemixt werden verwerkt.)

Helaas is deze druif steeds minder populair. Er is nu nog maar 24,1% over van de 18.781 hectare in 1964. 

Geur en Smaak

Silvaner is een heerlijke wijn, vergelijkbaar met Grüner Veltliner. Deze wijnen heb je van fris groen en speels tot intens kruidig en complex. De lekkerste uit Franken hebben een gemiddelde zuurgraad, lijken wel een licht bubbeltje te hebben en zijn vol van smaak. 

Als ik van één Duitse wijnsoort echt enthousiast wordt, dan is het wel van Duitse Spätburgunder. 

In Duitsland gaat de Pinot Noir onder een andere naam door het leven: Spätburgunder - laat (spät) rijpende pinot (burgunder).

Geur en Smaak

Een klassieke Duitse Spätburgunder is slank met minder tannine, en een hoge zuurgraad. Spannend door het sprankelende rode fruit en een hogere zuurgraad. Net zoals andere Pinot Noirs heeft deze variant lage tannines.  

Herken aroma’s van rood en zwart fruit, zoals cranberry, framboos en blauwe bes, bloemen en paddenstoel. Qua stijl liggen ze perfect tussen de bekendere Bourgogne en Californië stijl in.

Nu zijn Duitse Spätburgunders spannend, elegant, fris en puur. En is Duitsland het 3e grootste land ter wereld als het om Spätburgunder gaat, naast Frankrijk en de VS. Maar dat was niet altijd zo.

Nog niet zo heel lang geleden (2002) sprak Robert Parker nog de vernietigende woorden: 'German Pinot Noir is a grotesque and ghastly wine that tastes akin to a defective, sweet, faded, diluted red Burgundy from an incompetent producer'. 

Dat klinkt niet best... Toch was de evolutie toen al begonnen. Ondanks alle vernietigende kritieken, knokten enkele wijnpioneers zich met Spätburgunder naar de absolute wereldtop. 

De evolutie van Duitse wijnmakers & Spätburgunder: 

• Van 1930 tot 1980 verschoof de focus langzaam van kwantiteit, naar efficiëntie, naar gemakkelijk te telen, ziekteresistente druiven die weelderig groeiden.
• Vanaf 1990 werden druiven vaak rijp tot overrijp geplukt, en lang gerijpt op kleine, nieuwe houten vaten. Wat een rijke, zachte en alcoholische wijn gaf, met enorm veel hout.
• Vanaf 2000: wijnpioniers Bernhard Huber, Paul Fürst en Werner Näkel zorgden voor een ware Pinot Noir revolutie. Ze kozen voor compacte trossen met kleine druiven (=meer smaak), lagere opbrengsten, hogere zuren, meer fruit en grotere, gebruikte houten vaten voor een genuanceerdere houtsmaak.

De nummer 2 van de Duitse blauwe druivenrassen: Dornfelder. Deze kruising tussen Helfensteiner x Heroldrebe is de meest succesvolle creatie qua rode druiven van Duitsland.

Van 1995 tot 2005 was de druif even heel populair, en groeide hij exponentieel tot bijna 10.000 aangeplante hectare. Nu groeit de druif niet meer in populariteit. 

De Dornfelder druif geeft sappige, diepgekleurde rode wijnen en wordt vooral gemaakt in Pfalz en Rheinhessen.

Geur en smaak

Een mooie Dornfelder is donker van kleur, vol en sappig. Een zachte wijn met veel fruit en zuren, een medium body en zoetje, wat minder tannine en alcohol. Herken hem aan zijn vrolijke fruitigheid met aroma's van rode bes, blauwe bes, kers en bramen en zijn heerlijke zachte aroma's van chocolade, kaneel en steranijs. 

Portugieser, uit Portugal? Nee, deze wijnsoort heeft niets met Portugal te maken. Waarom dan deze naam?

Er werd lang gedacht dat Portugieser in 1772 vanuit Porto naar Oostenrijk werd gebracht, en later naar Duitsland. In Hongarije noemden ze deze druif zelfs Kékoportó (blauw uit Oporto). 

Maar uit DNA onderzoek blijkt dat Portugieser eigenlijk een kruising is tussen Grüner Silvaner en Blauer Zimmettraube, en afkomstig is uit Steiermark, Oostenrijk. 

Geur en Smaak

Portugieser vind je vaak in 'Weissherbst', een lichte soort rosé. De rode wijn is vaak ongecompliceerd en soepel met weinig tannine. Licht gekoeld het lekkerst. 

Lemberger, ook wel Blaufränkisch genoemd in Oostenrijk, en Kékfrankos in Hongarije. 

Nu nog op de 12e plek van de totale ranglijst Duitse wijnsoorten. De druif is het grootst in Württemberg, waar er hele mooie wijnen van gemaakt worden. De laatste jaren zie je een lichte, maar gestage groei in aanplant. Zeker uitproberen deze druif dus!

Geur en Smaak

Lemberger heb je in licht en fruitig, en in de wat zwaardere tanninerijke variant. Vaak zijn ze extreem donker van kleur.

Qua aroma's bramen, zoete of zure kersen, chocolade, paprika en banaan. De beste Lembergerwijnen uit Württemberg worden met de jaren steeds beter.

Nog zo'n variant van Pinot Noir, net zoals Pinot Blanc en Pinot Gris. Je kent deze druif misschien wel als Pinot Meunier.

Wijnweetje: Meunier is Frans voor 'molenaar'. De witte haren aan de onderkant van het blad zien eruit als een wit poederlaagje, alsof het in bloem is gedompeld. Daar verwijst ook het synoniem 'Müllerrebe' naar. 

Je vindt deze druif vooral in Württemberg, waar er een licht zoete wijn van wordt gemaakt. Ook in Baden leeft de druif helemaal op, daar is het nu de 2e grootste druif. In andere wijnregio's is Schwarzriesling vooral geliefd als mengdruif voor de mousserende wijn waar de Duitsers zo gek op zijn: Sekt.  

Geur en Smaak

Elegant, fruitig, met een robijn- tot baksteenrode kleur. De druif heeft veel van z'n broer Pinot Noir, maar meer zuren en een lichter, minder aards profiel. Bij houtrijping kan de wijn lichte sigaar-rokerige smaken krijgen.